Ngành logistics của Việt Nam đang được công nhận trên thị trường toàn cầu, với kỳ vọng ngày càng tăng rằng Việt Nam sẽ nổi lên như một “ngôi sao đang lên” ở châu Á.

Điều này phần lớn nhờ vào nỗ lực phát triển chuỗi cung ứng của đất nước và hưởng lợi từ chiến lược “Trung Quốc cộng” – chiến lược tìm nguồn cung ứng của các nhà sản xuất đa quốc gia lớn. 

Tốc độ tăng trưởng hàng năm của ngành dao động từ 14-16%, củng cố vị trí là một trong những ngành phát triển nhanh nhất và ổn định nhất trong cả nước với tổng giá trị từ 40 tỷ USD đến 42 tỷ USD mỗi năm. Theo Agility Emerging Markets Logistics Index 2023, Việt Nam lọt vào top 10 trong số 50 thị trường toàn cầu, tăng một bậc so với năm trước.

Xếp hạng của Agility dựa trên bốn tiêu chí bao gồm: cơ hội trong nước, cơ hội quốc tế, nền tảng kinh doanh và mức độ sẵn sàng kỹ thuật số. 

Sự công nhận này có thể là do một số yếu tố, bao gồm vị trí chiến lược của đất nước, chính sách đầu tư thuận lợi và những nỗ lực không ngừng của Chính phủ để cải thiện cơ sở hạ tầng và hợp lý hóa các quy định. 

Trong số các tiêu chí này, Việt Nam đang dẫn đầu Đông Nam Á và đứng thứ tư toàn cầu về cơ hội toàn cầu với số điểm 6,03 trên 10. Quốc gia đã được hưởng lợi rất nhiều từ chính sách “Trung Quốc cộng” khi các nhà sản xuất lớn trên toàn cầu đang tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng của họ giảm phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc.

Theo Agibility, Apple đã đi đầu trong việc chuyển sản xuất sang Việt Nam. Năm 2020, hãng bắt đầu lên kế hoạch mở rộng hoạt động lắp ráp tại Việt Nam, yêu cầu nhà cung cấp chính Foxconn mở rộng hoạt động lắp ráp tại đất nước. Bên cạnh đó, Sony, Samsung và LG cũng đã mở rộng sản xuất tại Việt Nam, xây dựng cơ sở hạ tầng vận tải hàng không tại Hà Nội để hỗ trợ lắp ráp điện thoại di động của họ.

Ngành nội thất Việt Nam cũng là ngành hưởng lợi chính từ xu hướng này với tỷ trọng xuất khẩu toàn cầu tăng từ 11% năm 2019 lên 17% năm 2022, trong khi tỷ trọng của Trung Quốc giảm từ 61% xuống 53%. Khả năng cạnh tranh của Việt Nam cũng được thúc đẩy nhờ sự tăng trưởng của cả thương mại điện tử trong nước và xuất khẩu, biến Việt Nam thành một trung tâm trung chuyển sản phẩm toàn cầu lớn.

Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương, cho biết giá trị xuất nhập khẩu của cả nước đạt mức cao kỷ lục 732 tỷ USD vào năm 2022, tăng 9,5% so với cùng kỳ năm ngoái, một phần là do nâng cao chất lượng và số lượng dịch vụ logistics do doanh nghiệp cung cấp. 

Hơn nữa, Cục Hàng hải Việt Nam gần đây đã đón đầu xu hướng công nghệ xanh trong ngành vận tải biển nhằm giảm tiêu thụ nhiên liệu, giảm phát thải carbon và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Tuy nhiên, ngành logistics Việt Nam chưa phát triển tương xứng do thiếu sự kết nối giữa nhà cung cấp dịch vụ logistics với các nhà sản xuất, kinh doanh, doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Các chuyên gia trong lĩnh vực logistics của Việt Nam nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết phải hợp tác nhiều hơn với các doanh nghiệp. 

Ông Nguyễn Xuân Hùng, Phó tổng giám đốc Ratraco, mong muốn mở rộng mạng lưới vận chuyển, kho bãi và cung cấp thiết bị để tăng cường hệ thống vận tải đường sắt nội địa và quốc tế cho container lạnh. Ông nói: “Điều này không chỉ đa dạng hóa chủng loại sản phẩm và cung cấp các giải pháp vận chuyển lạnh nội địa mà còn cung cấp giải pháp cho những lo ngại của chủ hàng về việc cung cấp và vận chuyển các sản phẩm ướp lạnh cho thị trường Trung Quốc”.

Mặc dù Việt Nam đang ở vị trí thuận lợi để tận dụng những thách thức của Trung Quốc, Chính phủ Việt Nam vẫn còn rất nhiều việc phải làm để thiết lập một hệ sinh thái công nghiệp mạnh mẽ có thể thu hút các nhà sản xuất hàng đầu và thúc đẩy sự phát triển của các nhà cung cấp địa phương mang lại giá trị gia tăng.

Nguồn: VietNamNet Global